«Τρίζει» ως παράνομος ο προσδιορισμός των αντικειμενικών αξιών που έγινε συλλήβδην για όλες τις ζώνες της χώρας από το υπουργείο Οικονομικών για το 2016, με τη διατήρηση των ίδιων τιμών ή με οριζόντιες ποσοστιαίες μειώσεις το πολύ έως 20%, γεγονός που προκαλεί φυσικά «τριγμούς», όχι μόνο σχετικά με τη νομιμότητα του ΕΝΦΙΑ, αλλά και πλήθους άλλων φόρων και τελών που στηρίζονται σε μία προβληματική, εσφαλμένη και συνεπώς μετέωρη αντικειμενική αξία.
Οι πρώτες ακυρωτικές αποφάσεις του ΣτΕ ανάβουν πράσινο φως για παρόμοιες δικαστικές κρίσεις σε πολλές εκκρεμείς υποθέσεις για ακύρωση του ΕΝΦΙΑ
Με αποφάσεις-σεισμό, το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε χθες παράνομη την πρόσφατη υπουργική απόφαση, ακυρώνοντάς την ως προς τον υπολογισμό των αντικειμενικών αξιών σε κάποιες πρώτες ζώνες (αρχικά στην Αττική, σε Ψυχικό, Φιλοθέη, Ν. Βουτζά και στη Φθιώτιδα στον Δήμο Δελφών), ενώ θα ακολουθήσουν και σε πολλές άλλες, με βάση τις εκκρεμείς προσφυγές χιλιάδων ιδιοκτητών ακινήτων και με δεδομένο ότι κρίνεται προβληματικό και παράνομο το σύστημα της οριζόντιας μεταβολής του ύψους των αντικειμενικών αξιών (ήδη συζητήθηκαν προσφυγές για διάφορες περιοχές, όπως Κυψέλη, Βουλιαγμένη, κέντρο Αθήνας, Θεσσαλονίκη, νησιά κλπ.).
Ωστόσο, το ΣτΕ «μπλοκάρει» τη δυνατότητα των ιδιοκτητών να πάρουν πίσω όσα αδίκως και αχρεωστήτως καταβάλλουν και φέτος στο κράτος, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος κατάρρευσης των δημοσιονομικών του (προσδοκά έσοδα 2,65 δισ. ευρώ από τον ΕΝΦΙΑ του 2016), επικαλούμενο λόγους επιτακτικού και έντονου δημόσιου συμφέροντος, με βάση τις σημερινές συνθήκες για να μη διαταρχθούν τα φορολογικά έσοδα της χρονιάς.
Ετσι το Β΄ φορολογικό τμήμα ΣτΕ βάζει «φρένο» στην αναδρομικότητα των πρώτων σχετικών ακυρώσεων και την προσδιορίζει από τις 8-6-2016 (όταν δηλαδή συζητήθηκαν οι αιτήσεις ακύρωσης, γεγονός που εμποδίζει την επιστροφή δόσεων ή τη διακοπή καταβολής τους), αποφεύγοντας να ακυρώσει από τις 21-5-15, όπως κανονικά θα έπρεπε, με βάση την απόφαση 4446/15 της Ολομέλειας ΣτΕ, που έδωσε εντολή να αλλάξουν αμέσως οι αντικειμενικές αξίες, με μείωση τιμών, αφού οι σχετικές εκθέσεις μιλούν για πτώση 45% στα χρόνια της κρίσης.
Επιβεβαίωση
Οι πρώτες ακυρωτικές αποφάσεις (που επιβεβαιώνουν πρόσφατο ρεπορτάζ μας ότι έχει ανοίξει «παράθυρο» για επικείμενες ακυρώσεις) ανάβουν πράσινο φως για παρόμοιες δικαστικές κρίσεις σε πολλές εκκρεμείς υποθέσεις (ήδη δόθηκε χρόνος στους ιδιοκτήτες να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά που βεβαιώνουν ότι έχουν και μέσα στο 2016 την κυριότητα του ακινήτου τους), ώστε να προχωρήσει τον Δεκέμβριο στο ΣτΕ με νέο γύρο δικών η σταδιακή αποδόμηση των αντικειμενικών αξιών και στις υπόλοιπες ζώνες όπου ασκήθηκαν προσφυγές.
Ομως, πέρα από το ότι η υπουργική απόφαση (ΠΟΛ 1009/18-1-2016) θα φυλλορροεί και σταδιακά με κάθε επόμενη ακυρωτική απόφαση για άλλες ζώνες ανά την επικράτεια, είναι βέβαιο ότι ο προβληματικός τρόπος «συμμόρφωσης» προς την ακυρωτική απόφαση της Ολομέλειας ΣτΕ, (αφού επισημάνθηκε από την αρχή ότι δεν μπορούσε να γίνει με κάποιες οριζόντιες μεταβολές επί των αντικειμενικών αξιών), θα οδηγήσει πολλούς ιδιοκτήτες σε ένα νέο «μπαράζ» προσφυγών-αγωγών, αυτή τη φορά αποζημιωτικών, απέναντι στη συνεχιζόμενη παράνομη συμπεριφορά του κράτους όσον αφορά τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, αλλά και στον εξαναγκασμό των πολιτών να διεκδικούν τα αυτονόητα μέσα από πολυέξοδες και ψυχοφθόρες δικαστικές διαδικασίες.
Οι ακυρωτικές αποφάσεις (2334-37/16) στέλνουν νέο «τελεσίγραφο» στην πολιτεία να προσδιορίσει από 1-1-17 με νόμιμο τρόπο τις αντικειμενικές αξίες στις επίμαχες 4 πρώτες ζώνες, με οικονομετρικά άρτια μεθοδολογία, που να βεβαιώνει ότι δεν είναι «φουσκωμένες» σε σχέση με τις εμπορικές (αγοραίες) αξίες, λόγω της γνωστής κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων.
Αντίστοιχο «τελεσίγραφο» θα σταλεί βέβαια και για τις υπόλοιπες περιοχές της χώρας ενώ το υπουργείο Οικονομικών πρέπει σε ελάχιστο διάστημα να λύσει τον «γόρδιο δεσμό» των αντικειμενικών αξιών, διαφορετικά θα «καταπέσει» ο ΕΝΦΙΑ του επόμενου έτους.
Οι νέες αποφάσεις αποτελούν αυτονόητη συνέχεια των δύο αποφάσεων της Ολομέλειας ΣτΕ, που προειδοποίησε ότι οι αντικειμενικές αξίες, παραμένοντας «παγωμένες» στα επίπεδα του 2007 χωρίς να αλλάξουν ποτέ (αν και θα έπρεπε ανά 2ετία), είναι διογκωμένες συγκριτικά με τις εμπορικές και πρέπει να αλλάξουν άμεσα για να μην οδηγούν σε ανεπίτρεπτη υπερφορολόγηση.
Ομως, πέρα από το ότι η υπουργική απόφαση (ΠΟΛ 1009/18-1-2016) θα φυλλορροεί και σταδιακά με κάθε επόμενη ακυρωτική απόφαση για άλλες ζώνες ανά την επικράτεια, είναι βέβαιο ότι ο προβληματικός τρόπος «συμμόρφωσης» προς την ακυρωτική απόφαση της Ολομέλειας ΣτΕ, (αφού επισημάνθηκε από την αρχή ότι δεν μπορούσε να γίνει με κάποιες οριζόντιες μεταβολές επί των αντικειμενικών αξιών), θα οδηγήσει πολλούς ιδιοκτήτες σε ένα νέο «μπαράζ» προσφυγών-αγωγών, αυτή τη φορά αποζημιωτικών, απέναντι στη συνεχιζόμενη παράνομη συμπεριφορά του κράτους όσον αφορά τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, αλλά και στον εξαναγκασμό των πολιτών να διεκδικούν τα αυτονόητα μέσα από πολυέξοδες και ψυχοφθόρες δικαστικές διαδικασίες.
Οι ακυρωτικές αποφάσεις (2334-37/16) στέλνουν νέο «τελεσίγραφο» στην πολιτεία να προσδιορίσει από 1-1-17 με νόμιμο τρόπο τις αντικειμενικές αξίες στις επίμαχες 4 πρώτες ζώνες, με οικονομετρικά άρτια μεθοδολογία, που να βεβαιώνει ότι δεν είναι «φουσκωμένες» σε σχέση με τις εμπορικές (αγοραίες) αξίες, λόγω της γνωστής κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων.
Αντίστοιχο «τελεσίγραφο» θα σταλεί βέβαια και για τις υπόλοιπες περιοχές της χώρας ενώ το υπουργείο Οικονομικών πρέπει σε ελάχιστο διάστημα να λύσει τον «γόρδιο δεσμό» των αντικειμενικών αξιών, διαφορετικά θα «καταπέσει» ο ΕΝΦΙΑ του επόμενου έτους.
Οι νέες αποφάσεις αποτελούν αυτονόητη συνέχεια των δύο αποφάσεων της Ολομέλειας ΣτΕ, που προειδοποίησε ότι οι αντικειμενικές αξίες, παραμένοντας «παγωμένες» στα επίπεδα του 2007 χωρίς να αλλάξουν ποτέ (αν και θα έπρεπε ανά 2ετία), είναι διογκωμένες συγκριτικά με τις εμπορικές και πρέπει να αλλάξουν άμεσα για να μην οδηγούν σε ανεπίτρεπτη υπερφορολόγηση.
Ερμηνεία
Ερμηνεύοντας το Σύνταγμα και τη νομοθεσία περί φορολογίας ακινήτων, το ΣτΕ με τις αποφάσεις-βόμβα δέχθηκε ότι για να είναι νόμιμος ο προσδιορισμός της αντικειμενικής αξίας και συνακόλουθα η φορολόγηση των ακινήτων, πρέπει:
Να ακολουθεί η πολιτεία «διαφανή, αρκούντως ορισμένη, πρόσφορη και οικονομετρικά άρτια μεθοδολογία, ώστε να παρέχονται στους φορολογούμενους επαρκή εχέγγυα για τον ορθό καθορισμό της φορολογούμενης (ελάχιστης εύλογης αγοραίας) αξίας των ακινήτων τους» και να «τηρεί με τα αρμόδια διοικητικά της όργανα το ίσο μέτρο (γνωμοδοτικής και αποφασιστικής) κρίσης».
Να λαμβάνει με τη μέθοδο αυτή «προσηκόντως υπόψη την παρατεταμένη και σταδιακά εντεινόμενη ύφεση της αγοράς ακινήτων, ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης και της επιβάρυνσης της ακίνητης περιουσίας με νέους φόρους, από το 2010 και μετά».
Να λαμβάνεται υπόψη η τοποθεσία του ακινήτου ως ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο προσδιορισμού της αγοραίας αξίας του, σε επίπεδο δημοτικής ενότητας (ή κοινότητας), με πρόσφορα και επίκαιρα στοιχεία για την πραγματική αγοραία αξία και με συνεκτίμηση ανάλογων στοιχείων για τις όμορες/γειτονικές ζώνες ή άλλες ζώνες (που κρίνονται αιτιολογημένα ότι παρουσιάζουν ουσιώδεις ομοιότητες όσον αφορά την αγορά ακινήτων), μετά από γνώμη των οικείων δημοτικών συμβουλίων.
Συνεπώς, καταλήγει το ΣτΕ, δεν είναι νόμιμος ο καθορισμός των τιμών εκκίνησης (ως πρόταση και ως ρύθμιση υπουργική), όταν γίνεται με παραγνώριση των όρων αυτών, συλλήβδην για όλες τις ζώνες ορισμένης περιφέρειας ή όλης της επικράτειας με γενική επίκληση και εκτίμηση στοιχείων που ανάγονται σε διάφορες περιοχές, δίχως την παραπάνω μεθοδολογία.
Να ακολουθεί η πολιτεία «διαφανή, αρκούντως ορισμένη, πρόσφορη και οικονομετρικά άρτια μεθοδολογία, ώστε να παρέχονται στους φορολογούμενους επαρκή εχέγγυα για τον ορθό καθορισμό της φορολογούμενης (ελάχιστης εύλογης αγοραίας) αξίας των ακινήτων τους» και να «τηρεί με τα αρμόδια διοικητικά της όργανα το ίσο μέτρο (γνωμοδοτικής και αποφασιστικής) κρίσης».
Να λαμβάνει με τη μέθοδο αυτή «προσηκόντως υπόψη την παρατεταμένη και σταδιακά εντεινόμενη ύφεση της αγοράς ακινήτων, ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης και της επιβάρυνσης της ακίνητης περιουσίας με νέους φόρους, από το 2010 και μετά».
Να λαμβάνεται υπόψη η τοποθεσία του ακινήτου ως ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο προσδιορισμού της αγοραίας αξίας του, σε επίπεδο δημοτικής ενότητας (ή κοινότητας), με πρόσφορα και επίκαιρα στοιχεία για την πραγματική αγοραία αξία και με συνεκτίμηση ανάλογων στοιχείων για τις όμορες/γειτονικές ζώνες ή άλλες ζώνες (που κρίνονται αιτιολογημένα ότι παρουσιάζουν ουσιώδεις ομοιότητες όσον αφορά την αγορά ακινήτων), μετά από γνώμη των οικείων δημοτικών συμβουλίων.
Συνεπώς, καταλήγει το ΣτΕ, δεν είναι νόμιμος ο καθορισμός των τιμών εκκίνησης (ως πρόταση και ως ρύθμιση υπουργική), όταν γίνεται με παραγνώριση των όρων αυτών, συλλήβδην για όλες τις ζώνες ορισμένης περιφέρειας ή όλης της επικράτειας με γενική επίκληση και εκτίμηση στοιχείων που ανάγονται σε διάφορες περιοχές, δίχως την παραπάνω μεθοδολογία.
http://www.ethnos.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου