Η αποκρουστική εικόνα εξαναγκασμού μιας γυναίκας στην παραλία να βγάλει, κάτω από την απειλή των ένστολων της Γαλλικής αστυνομίας, το «μπουρκίνι», ώστε να πραγματοποιήσουν σωματικό έλεγχο, αποτέλεσε την κορυφή στο παγόβουνο της δημόσιας αντιπαράθεσης, σχετικά με την απαγόρευση του, σε πολλές παραλίες της Γαλλίας.
Πίσω από αυτή την ταπεινωτική εικόνα υποκρύπτεται ένα φαινόμενο έμφυλης βίας, στη καταπάτηση του δικαιώματος της επιλογής και αυτοδιάθεσης του γυναικείου σώματος. Ο εξαναγκασμός αυτός καθαυτός ως πράξη είναι το επίδικο.
Το ίδιο και το αυτό, με την προσπάθεια χειραγώγησης της γυναικείας προσωπικότητας, στον τρόπο επιβολής και εξαναγκασμού, είτε στο «τι θα φορέσει» είτε στο «τι δεν θα φορέσει».
Η ενδυματολογική σημειολογία, αν έχει να κάνει με τον πολιτιστικό ολοκληρωτισμό που παρεπιδημεί εντός θρησκευτικών ή φαλλοκρατικών πλαισίων. χρήζει ανάλυσης και μελέτης, αλλά το κύριο είναι η ίδια η έμφυλη βία και όλες οι μορφές της, σαν φαινόμενα, όπου καταχρηστικά καταπατούνται θεμελιώδεις ελευθερίες.
Η ταπεινωτική φωτογραφία που περιγράψαμε, αποτελεί μέρος της συνολικής εικόνας και μιας ομολογουμένως αποσπασματικής εκδοχής, σαν ένα κομμάτι στο παζλ της βίας κατά των γυναικών.
Με αφορμή αυτή την εικόνα, ας ξαναθυμηθούμε το τρόπο και τις μορφές που επιβάλλεται η κακοποίηση, μέσα στην αληθινή ζωή, με την προτροπή να σπάσουν κατεστημένα σιωπής και φόβου.
Η έμφυλη βία αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών, χωρίς διαχωρισμούς ανάμεσα σε κράτη, πολιτισμικές κουλτούρες, ηλικία, εκπαιδευτικό επίπεδο ή ταξική προέλευση. Ακυρώνει κάθε προσπάθεια και πρόοδο στο όνομα της περιλάλητης «ισότητας» μεταξύ των δύο φύλων.
Θα περιμέναμε να συμβαίνει το αντίθετο, όσο ή ίδια η κοινωνία οικοδομεί στο βάθρο της χειραφέτησης, σχέσεις και κανόνες, μέρος της εκπολιτισμένης συνείδησης, στο δρόμο της κοινωνικής – σεξουαλικής απελευθέρωσης και ισότητας.
Η αλλαγή στην αλληλεπίδραση συμπεριφορών ανάμεσα στα δύο φύλα, με την συμμετοχή των γυναικών και την μερική ενσωμάτωση στα επίπεδα των κέντρων που αφορούν στην εργασία, στην ενεργή πολιτική δράση, στη μόρφωση, στον αθλητισμό, δεν στάθηκε ικανή να περιορίσει φαινόμενα ντροπής, μαζί με ό,τι κουβαλάει η λογική της πρωτόλειας βίας, σωματικής ή ψυχολογικής.
Πρόκειται για έναν άτυπο αποκλεισμό όπου πίσω του, κρύβεται το βαθύ κράτος της «αντρίλας».
Οι τεράστιες αλλαγές στην παγκόσμια κοινωνία που οδήγησαν στον ενεργό ρόλο της γυναίκας εντός της κοινωνίας, φαίνεται ότι άφησαν ανεπισκίαστη την κοινωνική συνείδηση, διασφαλίζοντας μόνο σε ένα βαθμό, την οικονομική της αυτονόμηση. Η ισότητα μεταξύ των δύο φύλων απέκτησε εικονικό περιεχόμενο, ακόμα και μετά από μια σειρά θεσμικών – νομικών παρεμβάσεων αλλά λιγότερο ουσιαστικό.
Παράλληλα, με τις πιο γνωστές μορφές βίας όπως η σεξουαλική, η σωματική, η ψυχολογική, το trafficking, αναπτύχθηκε ένας ιδιόμορφος κάνονας φόβου και σιωπής, σε συνδυασμό με τη γενικότερη οικονομική κρίση ή την οικονομική εξάρτηση των θυμάτων. Επιβλήθηκε η σιωπή στη βάση χυδαίων εκβιασμών, στο όνομα της απώλειας του εργασιακού κεκτημένου.
«Η βία κατά των γυναικών αφορά στην διαπιστωμένη ανισότητα στις σχέσεις σωματικής ισχύος, μεταξύ ανδρών και γυναικών», φαινόμενο δημιουργίας του στερεότυπου για το δήθεν «ασθενές φύλο».
Οδήγησε στην επικυριαρχία των ανδρών, σε βάρος των γυναικών, εντός του πλαισίου που έθεταν οι οικονομικές αρχές του καπιταλισμού.
Στα χαρακτηριστικά και τις εξουσιαστικές δομές, παγκόσμια, ανάμεσα στα δύο φύλα, καθιερώθηκε ένας αρχέγονος κατασταλτικός μηχανισμός, για να διατηρηθούν όσα στερεότυπα καταγράφτηκαν στις πατριαρχικές μορφές κοινωνικής συνειδητοποίησης και ενσωμάτωσης, με σκοπό την βίαιη γυναικεία χειραγώγηση.
Τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν με αφορμή την ημέρα αφιερωμένη στην εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών είναι σοκαριστικά στο μέγεθος αλλά και στο τρόπο που ασκούνται, κατά συρροή, φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας, σεξουαλικής κακοποίησης, κοινωνικής διαπόμπευσης, βιασμών, σεξιστικής βίας, εργασιακής εκμετάλλευσης, σεξουαλικής δουλείας, βίαιου τραμπουκισμού.
Σε ακραίες περιπτώσεις ο ακρωτηριασμός γυναικείων οργάνων, οι λιθοβολισμοί ή οι εκτελέσεις, αποτελούν φρικαλέα θρησκευτικά και πολιτικά φαινόμενα.
Σύμφωνα με στοιχεία της Unicef, 200 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια σε όλο τον κόσμο έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων, μια τελετουργία που εφαρμόζεται σε κορίτσια ηλικίας από 4 έως 14 ετών, στην Αφρική και στη Μέση Ανατολή.*
Το ίδιο φρικαλέα η σεξουαλική βία σε ανυπεράσπιστα ανήλικα κορίτσια ή ηλικιωμένες γυναίκες, πρόσφυγες ή μετανάστριες, ακόμα χειρότερα μάλιστα σε όσες γυναίκες διακινούνται χωρίς τη θέληση τους, βορά στη ζήτηση των αντρικών ορέξεων.
Το μοναδικό ευχάριστο είναι ότι η κοινωνία δεν σιωπά πια, συμμετέχοντας με δράσεις, πρωτοβουλίες, κινήματα, οργανώσεις, γνωστοποιώντας όλα αυτά τα ζήτημα και τις εκδοχές κακοποίησης, όπως τα βιώνει σήμερα το γυναικείο φύλο.
Σε πρώτο επίπεδο, η αντιμετώπισης για την εξάλειψη του φαινόμενου περνά μέσα από την συλλογική και ατομική δράση και συνείδηση. Η αλλαγή νοοτροπίας, ξεκινώντας από την ψυχική διαδραστική έκφραση του εκπαιδευτικού συστήματος, στα σχολεία, εκεί που εκκολάπτονται συνειδήσεις, προκειμένου να διδάξουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα στα παιδιά.
Το επόμενο είναι να πείσουμε, διασφαλίζοντας τη προστασία και την υποστήριξη μας στα θύματα της όποιας κακοποίησης, να σπάσουν τη σιωπή τους.
Να διαρραγεί το πλαίσιο των ηθικοπλαστικών κανόνων, όπως επιβάλλονται, μέρος μιας άτυπης οικογενειακής βίας, μιας δήθεν χαρωπής μετουσίωσης προς την ενηλικίωση και τους «κανόνες γυναικείας συμπεριφοράς».
Το σημαντικό είναι η ανάγκη τα ίδια τα θύματα να μιλήσουν ανοιχτά και ελεύθερα.
Δεν σωπαίνω σημαίνει: ανοίγω τα φτερά μου στην ελευθερία, στη δικαίωση, ενάντια σε ό,τι απειλεί τη ζωή, την ύπαρξη, την ψυχική υπόσταση, την αξιοπρέπεια, το σεβασμό.
Όσο παραμένει το βαθύ σκοτάδι της σιωπής, τόσο θα σκοτεινιάζουν γυναικείες ζωές κι άλλο τόσο θα εκμεταλλεύονται τη μαύρη τρύπα, σε βάρος αθώων ψυχών, οι βάρβαροι του «πολιτισμένου κόσμου».
Δεν σωπαίνω σημαίνει: παραδειγματική τιμωρία, σημαίνει συμμετέχω στην κοινωνική αντίληψη που «χαστουκίζει» τη βία, απομονώνει την ανομία και χαρίζει το χαμόγελο της ζωής που αξίζει σε όλες τις κακοποιημένες γυναίκες – θύματα.
«Η βία κατά των γυναικών είναι υπόθεση δημόσιας τάξης, είναι ένα πρόβλημα πολιτισμικό και ιστορικό. Είναι εκδήλωση ιστορικής ανισότητας στις σχέσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών, που οδηγεί στην κυριαρχία του ενός και την καταπίεση της άλλης. Γι αυτές τις αιτίες η βία, ιδίως δε η ενδοοικογενειακή είναι ακόμη και σήμερα ένα φαινόμενο πολύ υπόγειο, κρυμμένο, απόκρυφο και πολύ συχνά οδηγεί σ’ αυτό που ονομάζουμε: ΓΥΝΑΙΚΟΚΤΟΝΙΑ!». **
Οι αριθμοί από τα περιστατικά κακοποίησης σοκάρουν:
Κάθε χρόνο 3.500 γυναίκες πεθαίνουν λόγω ενδοοικογενειακής βίας στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ.62 εκατομμύρια γυναίκες στην ΕΕ, δηλαδή 1 στις 3 γυναίκες ηλικίας 15 και άνω έχει υπάρξει θύμα σωματικής ή και σεξουαλικής βίας.
13 εκατομμύρια γυναίκες σε διάστημα 12 μηνών κατά τη διεξαγωγή της πανευρωπαϊκής έρευνας είχαν βιώσει κάποια μορφή ψυχολογικής βίας από έναν τέως ή νυν σύντροφο.
Πάνω από το 50% των Ευρωπαίων γυναικών έχει πέσει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης κυρίως στο χώρο εργασίας, ενώ υπολογίζεται ότι 3,7 εκατομμύρια γυναίκες έχουν βιώσει σεξουαλική βία μέσα σε ένα έτος.
Η έμφυλη βία αφορά και πλήττει όλες ανεξαιρέτως τις γυναίκες, ανεξάρτητα από ηλικία, φυλή, τάξη, εκπαιδευτικό επίπεδο, εργασιακή κατάσταση, σεξουαλικό προσανατολισμό, οικογενειακή κατάσταση. Ασκείται μέσα στην οικογένεια ή στο σπίτι, αλλά και στο δημόσιο χώρο και την κοινωνία. Οι γυναίκες αποτελούν τα πρώτα θύματα του πολέμου, της μετανάστευσης, του σύγχρονου δουλεμπορίου.
Ιδιαίτερα οι γυναίκες που βρίσκονται σε κίνηση στην Ευρώπη πέφτουν θύματα κακομεταχείρισης και σεξουαλικής βίας (Ύπατη Αρμοστεία ΟΗΕ) όχι μόνον από τους διακινητές, αλλά και από τους συντρόφους τους στο μεταναστευτικό ταξίδι. Υφίστανται έτσι παραβίαση θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων στην προσπάθειά τους να γλιτώσουν από τους διωγμούς και τις συνέπειες του πολέμου στις χώρες τους και να επιτύχουν μια ασφαλή και καλύτερη ζωή για τις ίδιες και τα παιδιά τους.***
Γραμμή SOS 15900, μια υπηρεσία που δίνει τη δυνατότητα στις γυναίκες θύματα βίας ή σε τρίτα πρόσωπα να επικοινωνήσουν άμεσα, με ένα φορέα, καταπολέμησης και αντιμετώπισης της έµφυλης βίας
* Αναδημοσίευση από Το Μωβ
** Η 25η Νοέμβρη, Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών – Ιστορική αναφορά, της Βέρας Σιατερλή.
*** Πανευρωπαϊκή έρευνα για την βία κατά των γυναικών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου