Ενας τζίρος 7 δισ. ευρώ ετησίως χρηματοδοτεί τρομοκράτες και εμφυλίους, εξοντώνει χιλιάδες απειλούμενα είδη, συντηρεί βιομηχανίες «θαυματουργών» προϊόντων.
Παρά τις διεθνείς συνθήκες, τις κρατικές και διακρατικές αστυνομίες και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που την καταπολεμούν, η παράνομη διακίνηση αγρίων ζώων πάντα παράγει πολύ και βρώμικο χρήμα.
Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι ένας λουλακί μακάο, μικρός γαλάζιος παπαγάλος που ενδημεί στη λεκάνη του Αμαζονίου, κοστίζει γύρω στα 105.000 ευρώ στη μαύρη αγορά. Με δεδομένο ότι υπάρχουν ακόμη 960 τέτοια πτηνά στον κόσμο, το εκτιμώμενο κέρδος από αυτά αγγίζει τα 64 εκατ. ευρώ- ποσό σημαντικό μικρότερο από τα παράνομα αγαθά αξίας 35 εκατ. ευρώ που κατέσχεσε η Μονάδα Εγκλήματος κατά της Αγριας Ζωής της Ιντερπόλ τους τελευταίους τρεις μήνες.
Με τέτοια κέρδη και μια ανθούσα ασιατική αγορά, όπου η κατοχή σπάνιων εξωτικών ζώων αποτελεί σημαντική ένδειξη πλούτου και η παραδοσιακή κινεζική ιατρική απαιτεί μέλη απειλούμενων ειδών, το λαθρεμπόριο αγρίων ζώων δεν θα μπορούσε να μην προσελκύσει το οργανωμένο έγκλημα.
Σύμφωνα με στοιχεία της Βάσης Δεδομένων για το Εμπόριο Ελεφάντων (ΕΤΙS), σχεδόν το 70% του ελεφαντόδοντου που διακινείται παράνομα στο Κονγκό και στην Τανζανία προέρχεται από εγκληματικά συνδικάτα και μάλιστα με πολύ «επαγγελματικό» τρόπο.
Σε ορισμένες περιπτώσεις το επικερδές λαθρεμπόριο αναλαμβάνουν και ένοπλες ομάδες ανταρτών με σκοπό να χρηματοδοτήσουν εμφύλιες συρράξεις.
Οι Σουδανέζοι Ζανζαουίντ που συνδέονται με τη γενοκτονία στο Νταρφούρ έχουν ενοχοποιηθεί για μαζικές σφαγές ελεφάντων σε εθνικά πάρκα του Κονγκό και του Τσαντ, ενώ είχαν προσπαθήσει επανειλημμένως, επιτιθέμενοι με βαρύ οπλισμό, να διαρρήξουν αποθήκες όπου φυλάσσονταν κατασχεμένα ελεφαντόδοντα.
Το ανηλεές κυνήγι του κέρδους των λαθροθηρών επιβάλλει βαρύ φόρο αίματος στα ζώα, απειλώντας σημαντικά την παγκόσμια βιοποικιλότητα.
Ο αριθμός των τίγρεων έχει μειωθεί από 100.000 που ήταν παγκοσμίως στις αρχές του 20ού αιώνα σε λιγότερες από 4.000 σήμερα, με ορισμένα υποείδη να έχουν ήδη εξαφανιστεί εδώ και δεκαετίες.
Από την κορυφή της τροφικής αλυσίδας όπου βρίσκονται οι αφρικανικοί ελέφαντες αποδεκατίζονται με γοργούς ρυθμούς, καθώς περισσότεροι από 20.000 σφαγιάζονται κάθε χρόνο για το πολύτιμο ελεφαντόδοντό τους, ενώ το 80% των πτηνών που μεταφέρονται από λαθρεμπόρους πεθαίνει κατά τη μεταφορά.
Πέρα όμως από τα ζώα που θηρεύονται παράνομα ενώ βρίσκονται υπό καθεστώς προστασίας, υπάρχουν και εκείνα που εξαιτίας της λαθροθηρίας φτάνουν σε σημείο να ατενίζουν ένα δυσοίωνο μέλλον- γεγονός που πολλές φορές διαπιστώνεται πολύ αργά.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της θιβετιανής αντιλόπης, που χαρακτηρίστηκε επισήμως απειλούμενο είδος μόνο όταν είχαν μείνει μόλις 75.000 τέτοια ζώα. Οι λαθροθήρες συνεχίζουν να τις σκοτώνουν ανελέητα για να πουλήσουν τη γούνα τους, καθώς μια εσάρπα από το απαλό μαλλί τους μπορεί να φτάσει ως και τα 8.500 ευρώ!
Θύματα στον βωμό του λαθρεμπορίου δεν πέφτουν όμως μόνο τα ζώα. Υπολογίζεται ότι περίπου 100 δασοφύλακες σκοτώνονται κάθε χρόνο στην Αφρική από λαθρεμπόρους οπλισμένους συχνά με Καλάσνικοφ, G3 και Μ16, πολλοί από τους οποίους σκοτώνονται και εκείνοι σε συμπλοκές.
Κι όμως, παρά την κλίμακα του προβλήματος, φαίνεται ότι υπάρχει έλλειψη συναίνεσης μεταξύ των κυβερνήσεων όταν έρχεται η ώρα να προταθεί μια οργανωμένη απάντηση.
Σε ορισμένες περιπτώσεις οι διωκτικές αρχές έχουν να αντιμετωπίσουν και τη διαφθορά κρατικών αξιωματούχων που δωροδοκούνται για να κάνουν τα «στραβά» μάτια ή να καταστρατηγούν τον νόμο. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα ενός μεγάλου φορτίου ελεφαντόδοντου που «χάθηκε» λίγο μετά την κατάσχεσή του στις Φιλιππίνες.
Οσο για την ειδική μονάδα της Ιντερπόλ, ο προϋπολογισμός της είναι μόλις 215.000 ευρώ ετησίως, την ώρα που το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF) διέθεσε πέρυσι 62 εκατ. ευρώ για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
«Χρηματοδοτούνται ως και παρακλάδια της Αλ Κάιντα»
«Χρηματοδοτούνται ως και παρακλάδια της Αλ Κάιντα»
Richard Thomas
Συντονιστής παγκόσμιων επικοινωνιών στο TRAFFIC - το δίκτυο παρακολούθησης του εμπορίου άγριας φύσης Cambridge, Ηνωμένο Βασίλειο Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας & Περιβάλλον
Ο δόκτωρ Ρίτσαρντ Τόμας, εκπρόσωπος του Τraffic, διεθνούς δικτύου παρακολούθησης λαθρεμπορίου άγριας πανίδας και χλωρίδας,μιλάει στο «Βήμα» για τη θρασύτητα των λαθρεμπόρων, τα ιλιγγιώδη κέρδη των μεσαζόντων και τα σχετικά κενά της διεθνούς νομοθεσίας.
- Ποιος κερδίζει από το λαθρεμπόριο αγρίων ζώων;
- Ποιος κερδίζει από το λαθρεμπόριο αγρίων ζώων;
«Σίγουρα όχι ο ντόπιος λαθροθήρας. Αυτός θα βγάλει ψίχουλα για τις κακουχίες που θα περάσει προσπαθώντας να αιχμαλωτίσει ή να σκοτώσει τα ζώα. Το ίδιο και το “βαποράκι”, εκείνος που θα διακινδυνεύσει πολυετείς ποινές φυλάκισης για να μεταφέρει λαθραία τα ζώα. Ο μόνος που κερδίζει πραγματικά είναι ο μεσάζων, εκείνος που κινεί αθέατος τα νήματα και διοργανώνει τα πάντα».
- Τα κέρδη από τη λαθροθηρία συνδέονται με το οργανωμένο έγκλημα;
«Εχει αποδειχθεί ότι οργανώσεις που ασχολούνται με τη διακίνηση αγρίων ζώων συχνά ασχολούνται παράλληλα και με τη διακίνηση ναρκωτικών. Αν και η σύνδεση του λαθρεμπορίου αγρίων ζώων με τρομοκρατικές και ένοπλες οργανώσεις είναι πιο “θολή”, τα κέρδη από αυτό το είδος εμπορίου έχουν χρηματοδοτήσει πολλούς αιματηρούς πολέμους στην Αφρική, όπως στο Κονγκό και στη Ρουάντα, όπου φαίνεται πως συμμετείχαν οι αντάρτες των Χούτου που πραγματοποίησαν τη γενοκτονία των Τούτσι το 1994.
Από τη διακίνηση ζώων έχουν κερδίσει σομαλοί πολέμαρχοι και οι σουδανέζοι Ζανζαουίντ, που φέρεται να συνδέονται με την Αλ Κάιντα, ενώ η οργάνωση Παγκόσμια Οικονομική Ακεραιότητα δήλωσε σε έκθεσή της ότι σε λαθρεμπόριο αγρίων ζώων επιδίδονται οι ΗUΖΙΒ και JΜΒ, δύο ισλαμιστικές οργανώσεις του Μπανγκλαντές».
- Οι τοπικές κυβερνήσεις και οι καμπάνιες ευαισθητοποίησης βοηθούν στην πάταξη του φαινομένου;
«Οι καμπάνιες βοηθούν αλλά σε πολλές περιπτώσεις χρειάζεται χρόνος για να ξεριζωθούν δοξασίες αιώνων. Οσον αφορά την παραδοσιακή κινεζική ιατρική, έχουμε εκδώσει ένα εγχειρίδιο, το οποίο χρησιμοποιείται και στα κινεζικά πανεπιστήμια, με υποκατάστατα για περιζήτητα μέλη αγρίων ζώων, όπως η χολή αρκούδας και τα κόκαλα τίγρης. Παράλληλα έχουμε συνεργαστεί και με το Κομμουνιστικό Κόμμα του Βιετνάμ με σκοπό να ευαισθητοποιήσουμε τους ντόπιους για το λαθρεμπόριο, καθώς τα τελευταία 40 χρόνια τουλάχιστον 12 είδη έχουν εξαφανιστεί εκεί».
Ο λαθρέμπορος που ξεγλιστράει σαν το φίδι
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010. Μια μεγάλη έκπληξη περίμενε τους υπαλλήλους του αεροδρομίου της Κουάλα Λουμπούρ στη Μαλαισία,όταν η βαλίτσα ενός επιβάτη έσπασε κατά λάθος και άνοιξε πάνω στην κυλιόμενη ράμπα αποσκευών.
O Ανσον Γουόνγκ μετέφερε ανάμεσα στα προσωπικά του είδη 95 βόες σφιγκτήρες,δύο κερασφόρες οχιές και μια χελώνα «μάτα μάτα», όλα άγρια ζώα,το εμπόριο των οποίων είτε απαγορεύεται είτε υπόκειται σε αυστηρούς κανονισμούς.
Γνωστός ως «Βασιλιάς Σαύρα», αυτός ο Μαλαισιανός θεωρείται ζωντανός θρύλος στο διεθνές παράνομο εμπόριο ερπετών. Οπως και πολλοί άλλοι,εκμεταλλευόταν επί χρόνια τα κενά των νόμων για την προστασία και το εμπόριο άγριας πανίδας. Κέρδιζε εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ,μέρος των οποίων χρησιμοποιούνταν για τη δωροδοκία αξιωματούχων σε κομβικές θέσεις,και ζούσε την πολυτελή ζωή ενός πλεϊμπόι.
Αν και η σύλληψή του θεωρήθηκε επιτυχία,δεν μπορεί να ειπωθεί το ίδιο και για την ποινή του.Ο Γουόνγκ καταδικάστηκε σε μόλις έξι μήνες φυλακή- πράγμα που σημαίνει ότι είναι ήδη ελεύθεροςκαι σε καταβολή προστίμου ύψους 44.000 ευρώ.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Μαλαισιανός έχασε παίζοντας το παιχνίδι της γάτας και του ποντικού με τις Αρχές.Το 2001, στη μεγαλύτερη υπόθεση λαθρεμπορίου αγρίων ζώων που έχει σημειωθεί ποτέ στις ΗΠΑ, συνελήφθη και καταδικάστηκε σε 71 μήνες φυλάκιση.Πάντα όμως τη γλιτώνει τελικά γλιστρώντας σαν φίδι...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου