Η πρώτη του Μάη είναι αργία και είναι παγκοσμίως γνωστή ως «εργατική πρωτομαγιά» ενώ είναι συνυφασμένη με διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις. Λίγοι ωστόσο γνωρίζουν πραγματικά την ιστορική σημασία της συγκεκριμένης ημέρας.
Η Πρωτομαγιά είναι ημέρα μνήμης για μία εξέγερση που γράφτηκε με μελανά γράμματα στις σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας και έμεινε γνωστή ως «η σφαγή του Χάιμάρκετ».
Την πρώτη Μαΐου γιορτάζεται η μέρα των εργατών. Είναι στην πραγματικότητα η καθιερωμένη γιορτή της εξέγερσης των εργατών του Σικάγου, η οποία αποτέλεσε μια από τις κορυφαίες στιγμές της πάλης των τάξεων στη νεότερη εποχή.
Το Μάη του 1886 τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ωράριο εργασίας στις 8 ώρες και καλύτερες συνθήκες εργασίας.
Εορτάζεται επίσης και σαν μέρα των λουλουδιών και της Άνοιξης.Η μέρα έχει θεσπιστεί ως εργατική απεργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές.
Οι αιματοβαμμένες εξεγέρσεις των εργατών του Σικάγο στις αρχές Μάη του 1886, έγιναν ύστερα από επιτυχημένες διεκδικήσεις των εργατών στον Καναδά το 1872.
Δύο χρόνια νωρίτερα, το 1884, πάρθηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας η απόφαση να γίνουν την πρώτη Μάη του 1886 απεργιακές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις στο Σικάγο, το μεγαλύτερο τότε βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ.
Δύο χρόνια νωρίτερα, το 1884, πάρθηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας η απόφαση να γίνουν την πρώτη Μάη του 1886 απεργιακές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις στο Σικάγο, το μεγαλύτερο τότε βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ.
Αίτημα η μείωση των ωρών εργασίας και σύνθημα "Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο".
Την 4η Μαΐου του 1886, 600.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη την χώρα, και πάνω από 80.000 στο Σικάγο.
Αυτό το Σάββατο του 1886, μια εργάσιμη μέρα, οι εργάτες, ξεκίνησαν με τις γυναίκες και τα παιδιά τους για να διαδηλώσουν ειρηνικά στο χώρο της συγκέντρωσης στην πλατεία Haymarket.
Στη γύρω περιοχή, είχαν παραταχθεί αστυνομικές δυνάμεις αποτελούμενες από 1350 άτομα, οπλισμένα με οπλοπολυβόλα και περίστροφα.
Κι ενώ το πλήθος παρακολουθούσε τις ομιλίες, ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης, διατάσσει να διαλυθεί η συγκέντρωση.
Στη γύρω περιοχή, είχαν παραταχθεί αστυνομικές δυνάμεις αποτελούμενες από 1350 άτομα, οπλισμένα με οπλοπολυβόλα και περίστροφα.
Κι ενώ το πλήθος παρακολουθούσε τις ομιλίες, ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης, διατάσσει να διαλυθεί η συγκέντρωση.
Μια χειροβομβίδα εκτοξεύτηκε απ την πλευρά των διαδηλωτών εναντίον των ένστολων οπού και σκοτώθηκαν επι τοπού 7 αστυνομικοί, οι οποίοι στην συνέχεια άρχισαν να πυροβολούν και να χτυπούν τους συγκεντρωμένους χωρίς καμιά διάκριση.
Είναι ακόμα άγνωστος ο αριθμός των θυμάτων αφού πολλοί τραυματισμένοι κατέληξαν τις επόμενες ημέρες, επίσημα μόνο οκτώ νεκροί αστυνομικοί και τέσσερις διαδηλωτές έχουν επαληθευτεί.
Το γνωστό σκίτσο ενός αναρχικού που πετάει μία βόμβα εμφανίστηκε κατόπιν αυτού του συμβάντος.
Οκτώ συλληφθέντες διαδηλωτές δικάστηκαν, τέσσερις εξ αυτών καταδικάστηκαν σε θάνατο και άλλος ένας αφαίρεσε μόνος του τη ζωή του στην φυλακή.
Η διεθνής προβολή αυτής της δίκης δημιούργησε τα θεμέλια της Εργατικής Πρωτομαγιάς ως Εργατικής Γιορτής.
Οι τέσσερις πρωταγωνιστές των γεγονότων του Σικάγου λίγο πριν τη θανάτωσή τους
*Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ σε ανάμνηση της μεγάλης εκείνης απεργίας του Σαββάτου 1ης Μαΐου 1886 στο Σικάγο, ορίστηκε τρία χρόνια αργότερα, το 1889, από το Σοσιαλιστικό Συνέδριου του Παρισιού ως εορτή, η οποία εορτάζεται ως σήμερα σε όλες τις θεωρούμενες πολιτισμένες χώρες του Κόσμου.
Οι τέσσερις πρωταγωνιστές των γεγονότων του Σικάγου λίγο πριν τη θανάτωσή τους
*Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ σε ανάμνηση της μεγάλης εκείνης απεργίας του Σαββάτου 1ης Μαΐου 1886 στο Σικάγο, ορίστηκε τρία χρόνια αργότερα, το 1889, από το Σοσιαλιστικό Συνέδριου του Παρισιού ως εορτή, η οποία εορτάζεται ως σήμερα σε όλες τις θεωρούμενες πολιτισμένες χώρες του Κόσμου.
Ιστορική όμως έμελλε να μείνει η περίφημη απολογία τουi Αυγούστου Σπις (August Spes)που επί της ουσίας αποτελεί και μια διαχρονική απολογία όλων των προλετάριων:
Το 1892 έγινε η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στην Ελλάδα, από το Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη.
Σε μια συγκέντρωση στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου, χωροφύλακες πυροβόλησαν και σκότωσαν 7-8 εργάτες. Σ' αυτό το σημείο έχει στηθεί το μνημείο του καπνεργάτη.
Το γνωστό σκίτσο ενός αναρχικού που πετάει μία βόμβα εμφανίστηκε κατόπιν αυτού του συμβάντος.
Οκτώ συλληφθέντες διαδηλωτές δικάστηκαν, τέσσερις εξ αυτών καταδικάστηκαν σε θάνατο και άλλος ένας αφαίρεσε μόνος του τη ζωή του στην φυλακή.
Η διεθνής προβολή αυτής της δίκης δημιούργησε τα θεμέλια της Εργατικής Πρωτομαγιάς ως Εργατικής Γιορτής.
Την Πρωτομαγιά του 1886, τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας το 8ωρο και καλύτερες συνθήκες εργασίας με σύνθημα
«Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο».Τουλάχιστον 400.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη την χώρα και πάνω από 80.000 στο Σικάγο.
Οι διαδηλώσεις κράτησαν μερικές μέρες, ωστόσο στις 4 Μαΐου,κατά τη διάρκεια μίας πορείας για τα προαναφερθέντα αιτήματα, στην πλατεία Χάιμαρκετ στο Σικάγο, κάποιος πέταξε έναν αναμμένο δυναμίτη στην αστυνομία που βρισκόταν γύρω από την πορεία.
«Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο».Τουλάχιστον 400.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη την χώρα και πάνω από 80.000 στο Σικάγο.
Οι διαδηλώσεις κράτησαν μερικές μέρες, ωστόσο στις 4 Μαΐου,κατά τη διάρκεια μίας πορείας για τα προαναφερθέντα αιτήματα, στην πλατεία Χάιμαρκετ στο Σικάγο, κάποιος πέταξε έναν αναμμένο δυναμίτη στην αστυνομία που βρισκόταν γύρω από την πορεία.
Το αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθούν 7 αστυνομικοί και 4 διαδηλωτές, ενώ υπήρξαν και περισσότεροι από 70 τραυματίες από την έκρηξη αλλά και τις μετέπειτα συγκρούσεις με την αστυνομία.
*Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ σε ανάμνηση της μεγάλης εκείνης απεργίας του Σαββάτου 1ης Μαΐου 1886 στο Σικάγο, ορίστηκε τρία χρόνια αργότερα, το 1889, από το Σοσιαλιστικό Συνέδριου του Παρισιού ως εορτή, η οποία εορτάζεται ως σήμερα σε όλες τις θεωρούμενες πολιτισμένες χώρες του Κόσμου.
Σε όλες πλην των ιδίων των Η.Π.Α. από όπου ξεκίνησε! Στα εκεί σχολεία δεν γίνεται καμία αναφορά και στο σημερινό Σικάγο δεν υπάρχει ακόμα κανένα επίσημο μνημείο που να θυμίζει τη μεγάλη διαδήλωση του 1886 ή την βάρβαρη εκτέλεση των ηγετών των εργατών!
Αντιθέτως υπάρχει μνημείο για τους άτυχους αστυνομικούς που σκοτώθηκαν άδικα από την έκρηξη της οβίδας (που μέχρι σήμερα δεν έχει εξακριβωθεί ποιος την έριξε), στις 4 Μαΐου 1886, στην περιοχή του Haymarket sq.
Κάθε αναφορά λοιπόν στην 1η Μάη του 1886 στο Σικάγο, παραπέμπει έντεχνα -προκαλώντας σύγχυση- στο γεγονός της 4ης Μαΐου, προκειμένου να αποσιωπείται για τις επόμενες γενιές η πραγματική ουσία της μεγάλης διαδήλωσης της Πρωτομαγιάς του 1886.
Οι “καθοδηγητές του Σικάγου” θεωρήθηκε ότι υποστήριζαν ένα “μείγμα” Αναρχισμού και Συνδικαλισμού, βέβαια πολύ περισσότερο συνδικαλιστικό, αφού αναγνώριζε το Συνδικάτο σαν “εμβρυακή μονάδα” της μελλοντικής κοινωνίας και σαν ομάδα μάχης ενάντια στον Καπιταλισμό!
Το “μείγμα” αυτό χαρακτηρίστηκε ως “η ιδέα του Σικάγο”. Συνελήφθησαν 8 ηγέτες των εργατών από τους οποίους το ζεύγος Parsons, ο Engel, ο Spies και ο Ficher καταδικάστηκαν σε θάνατο και απαγχονίστηκαν στις 11 Νοέμβρη του 1887, ενώ ο Ling αυτοκτόνησε το προηγούμενο βράδυ καπνίζοντας ένα τσιγάρο με εκρηκτική ύλη.
*Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ σε ανάμνηση της μεγάλης εκείνης απεργίας του Σαββάτου 1ης Μαΐου 1886 στο Σικάγο, ορίστηκε τρία χρόνια αργότερα, το 1889, από το Σοσιαλιστικό Συνέδριου του Παρισιού ως εορτή, η οποία εορτάζεται ως σήμερα σε όλες τις θεωρούμενες πολιτισμένες χώρες του Κόσμου.
Σε όλες πλην των ιδίων των Η.Π.Α. από όπου ξεκίνησε! Στα εκεί σχολεία δεν γίνεται καμία αναφορά και στο σημερινό Σικάγο δεν υπάρχει ακόμα κανένα επίσημο μνημείο που να θυμίζει τη μεγάλη διαδήλωση του 1886 ή την βάρβαρη εκτέλεση των ηγετών των εργατών!
Αντιθέτως υπάρχει μνημείο για τους άτυχους αστυνομικούς που σκοτώθηκαν άδικα από την έκρηξη της οβίδας (που μέχρι σήμερα δεν έχει εξακριβωθεί ποιος την έριξε), στις 4 Μαΐου 1886, στην περιοχή του Haymarket sq.
Κάθε αναφορά λοιπόν στην 1η Μάη του 1886 στο Σικάγο, παραπέμπει έντεχνα -προκαλώντας σύγχυση- στο γεγονός της 4ης Μαΐου, προκειμένου να αποσιωπείται για τις επόμενες γενιές η πραγματική ουσία της μεγάλης διαδήλωσης της Πρωτομαγιάς του 1886.
Κάθε αναφορά λοιπόν στην 1η Μάη του 1886 στο Σικάγο, παραπέμπει έντεχνα -προκαλώντας σύγχυση- στο γεγονός της 4ης Μαΐου, προκειμένου να αποσιωπείται για τις επόμενες γενιές η πραγματική ουσία της μεγάλης διαδήλωσης της Πρωτομαγιάς του 1886.
Ιστορική όμως έμελλε να μείνει η περίφημη απολογία τουi Αυγούστου Σπις (August Spes)που επί της ουσίας αποτελεί και μια διαχρονική απολογία όλων των προλετάριων:
Πρωτομαγιά στην Ελλάδα
Το 1892 έγινε η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στην Ελλάδα, από το Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη.
Το 1893, 2.000 εργάτες διαδήλωσαν ζητώντας οκτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική ασφάλιση στα θύματα εργατικών ατυχημάτων.
Το 1894, γίνεται μια μεγάλη συγκέντρωση με τα ίδια αιτήματα που λήγει με 10 συλλήψεις και τον Αύγουστο ακολουθεί η σύλληψη του σοσιαλιστή Σταύρου Καλλέργη.
Το 1936 έχουμε τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης.
Το 1936 έχουμε τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης.
Τα γεγονότα ξεκίνησαν γύρω στο Φεβρουάριο, με κατάληψη ενός εργοστασίου ύστερα από την απόρριψη των αιτημάτων των εργατών και συνεχίστηκε με συμπαράσταση καπνεργατών από άλλα εργοστάσια.
Εναντίον τους χρησιμοποιήθηκε τόσο η αστυνομία όσο και ο στρατός. Δεν υπήρχε κεντρική συγκέντρωση, αλλά μικρές συγκεντρώσεις με ομιλητές σε διάφορα μέρη της πόλης.
Σε μια συγκέντρωση στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου, χωροφύλακες πυροβόλησαν και σκότωσαν 7-8 εργάτες. Σ' αυτό το σημείο έχει στηθεί το μνημείο του καπνεργάτη.
Με πυροβολισμούς προσπάθησαν να διαλύσουν και τις άλλες συγκεντρώσεις και συνολικά είχαμε τουλάχιστον 12 νεκρούς και 300 τραυματίες.
Οι δολοφονίες των εργατών αποτέλεσαν την έμπνευση του Ρίτσου για τον "Επιτάφιος" Τελικώς το 8ωρο στην Ελλάδα (όπως και το ΙΚΑ) από 27/6/1932
Σημειώνεται ότι στην Καισαριανή την 1η Μαΐου 1944, η εργατική Πρωτομαγιά συνέπεσε με την εκτέλεση 200 Ελλήνων πατριωτών, κομμουνιστών και αριστερών αγωνιστών, ως αντίποινα για τον φόνο ενός Γερμανού στρατηγού και των τριών συνοδών του, που έγινε στις 27 Απριλίου 1944 σε τοποθεσία κοντά στους Μολάους Λακωνίας .
Οι δολοφονίες των εργατών αποτέλεσαν την έμπνευση του Ρίτσου για τον "Επιτάφιος" Τελικώς το 8ωρο στην Ελλάδα (όπως και το ΙΚΑ) από 27/6/1932
Σημειώνεται ότι στην Καισαριανή την 1η Μαΐου 1944, η εργατική Πρωτομαγιά συνέπεσε με την εκτέλεση 200 Ελλήνων πατριωτών, κομμουνιστών και αριστερών αγωνιστών, ως αντίποινα για τον φόνο ενός Γερμανού στρατηγού και των τριών συνοδών του, που έγινε στις 27 Απριλίου 1944 σε τοποθεσία κοντά στους Μολάους Λακωνίας .
Οι 200 της Καισαριανής μεταφέρθηκαν απ' το στρατόπεδο Χαϊδαρίου, όπου ήταν κρατούμενοι, στο σκοπευτήριο της Καισαριανής και εκεί εκτελέστηκαν από τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής.
Η ίδια ημέρα είναι ημέρα ιστορικής τιμής και μνήμης.Στην Ελλάδα η πρώτη διαδήλωση της Πρωτομαγιάς έγινε το 1892 και το 1893 όταν περίπου 2.000 εργαζόμενοι κατέβηκαν στους δρόμους ζητώντας οχτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική ασφάλιση στα θύματα εργατικών ατυχημάτων.
Η μέρα έχει θεσπιστεί ως αργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές.
Παράλληλα, τον Μάιο του 1936 οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης, μετά την απόρριψη των αιτημάτων τους, κατέλαβαν ένα εργοστάσιο και η διαμαρτυρία συνεχίστηκε με συμπαράσταση καπνεργατών από άλλα εργοστάσια.
Εναντίον τους κινήθηκε τόσο η αστυνομία όσο και ο στρατός, ενώ κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων έχασαν τη ζωή τους 8 εργάτες από τους πυροβολισμούς χωροφυλάκων.
Παράλληλα, τον Μάιο του 1936 οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης, μετά την απόρριψη των αιτημάτων τους, κατέλαβαν ένα εργοστάσιο και η διαμαρτυρία συνεχίστηκε με συμπαράσταση καπνεργατών από άλλα εργοστάσια.
Εναντίον τους κινήθηκε τόσο η αστυνομία όσο και ο στρατός, ενώ κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων έχασαν τη ζωή τους 8 εργάτες από τους πυροβολισμούς χωροφυλάκων.
Αυτή η μέρα είναι παραπάνω από σημαδιακή όχι μόνο για τα θλιβερά επεισόδια αλλά κυρίως γιατί αποτέλεσε την αφορμή για την ποιητική στροφή ενός ολόκληρου έθνους.
Την επόμενη μέρα δημοσιεύεται στην εφημερίδα Ριζοσπάστης η εικόνα της μάνας του διαδηλωτή Τάσου Τούση, που θρηνεί πάνω από το άψυχο σώμα του γιου της.
Ο Γιάννης Ρίτσος στιγματίζεται και εμπνέεται ξεκινώντας να γράφει τους πρώτους στίχους από τον «Επιτάφιο».
"Τι έκανες, γιε μου, εσύ κακό;
Για τους δικούς σου κόπους την πλερωμή σου ζήτησες απ΄ άδικους ανθρώπους.
Λίγο ψωμάκι ζήτησες και σούδωκαν μαχαίρι, τον ίδρωτά σου ζήτησες και σούκοψαν το χέρι.
Δεν ήσουν ζήτουλας εσύ να πας παρακαλιόντας, με τη γερή σου την καρδιά πήγες ορθοπατώντας.
Και χύμηξαν απάνου σου τα σμουλωχτά κοράκια και σούπιαν το αίμα, γιόκα μου, σου κλείσαν τα χειλάκια.
Τώρα οι παλάμες σου οι αχνές, μονάκριβέ μου κρίνε, σα δυο πουλάκια ανήμπορα και πληγωμένα μου είνε.
Που τα φτερά τους δίπλωσαν και πια δε φτερουγούνε και τα κρατώ στα χέρια μου και δε μου κελαϊδούνε.
Ω, γιε μου, αυτοί που σ΄ έσφαξαν σφαγμένα να τα βρούνε τα τέκνα τους και τους γονιούς και στο αίμα να πνιγούνε.
Και στο αίμα τους τη φούστα μου κόκκινη να τη βάψω και να χορέψω. Αχ, γιόκα μου, δεν πάει μου να σε κλάψω."
Στον αντίποδα ωστόσο έχουμε τη γιορτή των λουλουδιών και της Άνοιξης, την αρχαία Πρωτομαγιά, η οποία πήρε σιγά-σιγά κι επίσημη μορφή.
Για τους δικούς σου κόπους την πλερωμή σου ζήτησες απ΄ άδικους ανθρώπους.
Λίγο ψωμάκι ζήτησες και σούδωκαν μαχαίρι, τον ίδρωτά σου ζήτησες και σούκοψαν το χέρι.
Δεν ήσουν ζήτουλας εσύ να πας παρακαλιόντας, με τη γερή σου την καρδιά πήγες ορθοπατώντας.
Και χύμηξαν απάνου σου τα σμουλωχτά κοράκια και σούπιαν το αίμα, γιόκα μου, σου κλείσαν τα χειλάκια.
Τώρα οι παλάμες σου οι αχνές, μονάκριβέ μου κρίνε, σα δυο πουλάκια ανήμπορα και πληγωμένα μου είνε.
Που τα φτερά τους δίπλωσαν και πια δε φτερουγούνε και τα κρατώ στα χέρια μου και δε μου κελαϊδούνε.
Ω, γιε μου, αυτοί που σ΄ έσφαξαν σφαγμένα να τα βρούνε τα τέκνα τους και τους γονιούς και στο αίμα να πνιγούνε.
Και στο αίμα τους τη φούστα μου κόκκινη να τη βάψω και να χορέψω. Αχ, γιόκα μου, δεν πάει μου να σε κλάψω."
Στον αντίποδα ωστόσο έχουμε τη γιορτή των λουλουδιών και της Άνοιξης, την αρχαία Πρωτομαγιά, η οποία πήρε σιγά-σιγά κι επίσημη μορφή.
Τα λεγόμενα Ανθεστήρια, η γιορτή των λουλουδιών, ήταν η πρώτη επίσημη γιορτή ανθέων των Ελλήνων, η οποία ιδρύθηκε πρώτα στην Αθήνα και στη συνέχεια και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, όπου κατά την τελετή κατευθύνονταν προς τα ιερά πομπές με κανηφόρες, που κουβαλούσαν λουλούδια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου