Κοντεύοντας στα 200 χρόνια της Μεγάλης Επετείου του ’21, ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια αυθεντική υπαρξιακή κρίση για τη σύγχρονη Ελλάδα.
Άπειρες οι αναλύσεις και οι θεωρίες που αναπτύχθηκαν τα τελευταία 100 χρόνια σχετικά με το τι συνέβη τότε. Συχνά αλληλοσυγκρουόμενες και κατά καιρούς προσαρμοσμένες άκομψα σε νεωτερίστικα πρίσματα ανάλυσης των αυθεντικών γεγονότων.
Κάποιοι προσπάθησαν να μας πείσουν ότι οι Έλληνες δεν υπήρχαν πριν την Επανάσταση, ότι περνούσαν καταπληκτικά και ήταν απλά αιθεροβάμωνες αρχαιολάτρεις που κάποιοι ξένοι τους φούσκωσαν τα μυαλά, με αποτέλεσμα να μπουν σε μια σχεδόν ανούσια περιπέτεια.
Η Μνήμη όμως εκδικείται.
Μέσα μας ... στο πετσί μας ... ξέρουμε την αλήθεια, γιατί κανείς δεν ξεσηκώνεται να κοιτάξει τον θάνατο στα μάτια αν είναι βολεμένος. 20 τόσες επαναστάσεις πριν την επιτυχημένη του ’21 είχανε πληρώσει ακριβά οι προηγούμενοι, βλέποντας γενιές ολόκληρες να ξεκληρίζονται στην προσπάθειά τους για ανεξαρτησία.
Άλλες φορές με ρομαντική και επική διάθεση οι σχολιαστές θολώνουν την αντικειμενικότητα των Συγκλονιστικών γεγονότων της περιόδου, η οποία οδήγησε στην Παλιγγενεσία. Ο όρος είναι ακριβέστατος γιατί όπως έγραφε ο Μακρυγιάννης «….να ξαναειπωθείς άλλη μια φορά ελεύθερη πατρίδα, που ήσουνα χαμένη και σβησμένη από τον κατάλογο των εθνών…».
Μεγάλη ευθύνη να αναλάβεις την τύχη σου ως Έθνος. Ανοίγεις λογαριασμούς, παίρνεις ρίσκα, αναλαμβάνεις κινδύνους και αυτό επιβεβαιώνεται από την πορεία 200 ετών περιπέτειας για τον Ελληνισμό.
Συνολικά δεν τα πήγαμε και άσχημα παρά τις διχόνοιες, τους Εμφυλίους, τον εθνικό διχασμό στην αρχή του 20ου αι. και τις άπειρες Πολιτικές συγκρούσεις. Μεγαλώσαμε σα χώρα και ακόμα και από τη Μικρασιατική καταστροφή βγήκαμε δυναμωμένοι.
Η Ελλάδα είναι σαφέστατα μια εντυπωσιακή Drama Queen ... είναι τόπος του σαματά!
Τώρα, όμως, έχουμε αυθεντικό πρόβλημα γιατί σπάρθηκε η κρίση ταυτότητας και ένα δυσεπίλυτο υπαρξιακό ερώτημα που μας απειλεί πραγματικά:
Έχει νόημα να υπάρχουμε ως Έθνος Κράτος; Τί ακριβώς κερδίζουμε και γιατί όλοι αυτοί οι μπελάδες να κρατηθούμε ζωντανοί;
Σειρήνες πολλές άδουν το άσμα της ομογενοποίησής μας, της «ένταξής» μας, της Διεθνοποίησής μας και ωφελήματα πλείστα προτάσσουν με τη φωνή της Λογικής.
Μα αν ήταν για τη Λογική θα είχαμε μείνει υποτελείς του σουλτάνου.
Θα γλιτώναμε τα τόσα αίματα, τους ποταμούς των δακρύων και την αναμπουμπούλα που μας ξαναγέννησε ως Μαία της Ιστορίας, ενώ είχαμε διαγραφεί από το Παγκόσμιο γίγνεσθαι επί 450 χρόνια.
Αν ήταν μόνο για τη Λογική, μπορεί να κάναμε τη χάρη σε όσους ενοχλήσαμε... μπορεί δηλαδή και να αποχωρούσαμε από τη σκηνή αντί να είμαστε ΑΚΟΜΗ ζωντανοί σα ΡΟΚ συγκρότημα…
Είναι και το συναίσθημα, είναι και η μνήμη, αλλά προπάντων η Ευθύνη.
Την αγάπη για την Πατρίδα που πηγάζει από την αγάπη για τους κοντινούς σου ανθρώπους στην αρχή, τη γλώσσα και τις κοινές σου μνήμες. Την αγάπη για τους γονείς, τα αδέρφια και τους παππούδες και όλα αυτά που σου μετέφεραν. Τη μνήμη και τις παραδόσεις χιλιάδων ετών πώς να τα πετάξεις σαν πανωφόρι που σε βαραίνει για μια Λογική, ψυχρή εκτίμηση;
Και άντε τα ξεφορτώθηκες.
Ας πούμε ότι τα παρέδωσες και ησύχασες.
Την Ευθύνη,όμως, για τον Πολιτισμό σου, τα έθιμα, τη γλώσσα, την ιστορία, τις αξίες, ακόμα και τα λάθη σου σα λαός δε σου επιτρέπεται να τα ξεφορτωθείς. Διότι, όπου κι αν ζήσεις, όλοι σου μιλάνε για την ατομική ευθύνη και τη συλλογικότητα των κοινωνιών. Η Ευθύνη για αυτά που κληρονόμησες, μαζί με την Αγάπη την ανθρώπινη για όσα θυμάσαι, δεν παραδίδονται. Είναι πανανθρώπινη κληρονομιά και περιουσία του Ανθρωπίνου γένους το να διατηρήσεις τη Ρίζα ζωντανή.
ΔΕΝ είναι Εθνοκεντρισμός το να φυλάττεις τα Πάτρια, αλλά Κοσμοπολιτισμός.
Δεν είναι Εθνικισμός το να κρατάς ζωντανή τη Γλώσσα και την Ιστορία. Είναι Φιλανθρωπία.
Η Ευθύνη είναι η απάντηση στο Υπαρξιακό μας ερώτημα, εφόσον προϋπάρχει η Αγάπη για τον τόπο σου και η συναντίληψη του άλλου. Η συναντίληψη της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και αυτό ισχύει για κάθε λαό στη Γη.
Δεν θα αυτό-εξαιρεθούμε εμείς από την Ευθύνη που τόσοι άλλοι λαοί και Πολιτισμοί εξυμνούν.
Τ’ αθάνατο κρασί του ’21, όπως ο Παλαμάς κατάφερε να χαράξει στο συλλογικό μας υποσυνείδητο με αυτόν τον στίχο, ήταν ουσιαστικά η Ευθύνη.
Το εννοούσαν οι άνθρωποι της Εποχής και το πλήρωσαν τόσο ακριβά που εμείς οι σχεδόν άμεσοι συγγενείς τους, 2 αιώνες μετά, το ακούμε και τρέμει το φυλλοκάρδι μας να μην πάθουμε τα ίδια.
Ανθρώπινος ο φόβος και η δειλία ακόμη. Αλλά δε σε πάνε κάπου. Σε κρατάνε αγκυλωμένο στη μικρότητα.
Το Ελευθερία ή Θάνατος ήταν συλλογική κραυγή, γι’ αυτό που ο Γέρος περιέγραφε «…. ἀλλὰ ὡς μία βροχὴ ἔπεσε εἰς ὅλους μας ἡ ἐπιθυμία τῆς ἐλευθερίας μας…». Αυτό ήταν το συλλογικό συναίσθημα που τους κράτησε μέσα στη φωτιά.
Σήμερα χρειάζεται ακριβώς το ίδιο, με μια ματιά όμως εξωστρεφή, ανοιχτόμυαλη και θετική προς τους άλλους.
Οι ακρότητες είναι δηλητήριο και πενία της σκέψης.
Η Ευθύνη μας δεν έχει χώρο για ακρότητες, όπως συνάμα δεν μπορεί να επιτρέψει την επικράτηση της Λήθης.
Και δε χρειάζεται να μεθύσουμε με το αθάνατο κρασί του ’21 - ας με συγχωρήσει ο ποιητής - ένα ποτηράκι φτάνει να σε συνεφέρει, να σε στεριώσει στα συγκαλά σου, τώρα που το χρειάζεσαι πιο πολύ από ποτέ…
Δεν ξεχνάω να θυμάμαι…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου