Τι κοινό έχει ο Σιδηρόπουλος με τον Χατζιδάκι;
Κάποια τραγούδια θα μπορούσαν να είναι διηγήματα ή short stories -που για κάποιο λόγο μου φαίνεται πιο ακριβές-, εννοώ το εξής:
Α) να περιγράφουν μία ιστορία με αρχή, μέση και τέλος,
Β) κάθε στίχος να είναι to the point και να μη σπαταλιέται σε πράγματα εκτός της ιστορίας
Γ) η ανάγνωση των στίχων να δημιουργεί από μόνη της εικόνες, χωρίς να χρειάζεται απαραίτητα και τη μουσική
Φυσικά και κανένα διήγημα δεν θα είχε τόσο μικρή έκταση, οπότε 'φαντασιώνομαι' με έναν περίεργο τρόπο ότι κάποιος θα μπορούσε να τους πάρει αυτούς τους στίχους, να κρατήσει τους βασικούς άξονες και να τα επεκτείνει σε κανονικά short stories.
Σίγουρα ένα διήγημα δεν έχει μόνο αυτά τα στοιχεία, οπότε ας μείνουμε στο πολύ απλό 'τραγούδια που να διηγούνται μικρές φανταστικές ιστορίες' και ας δούμε τη μικρή μας λίστα.
ΥΓ. Δεν αναφέρονται hip hop άσματα, γιατί διαφορετικά η λίστα θα ήταν ατελείωτη, όπως και τραγούδια που αναφέρονται σε αληθινές ιστορίες.
1. ΧΑΡΗΣ ΚΑΙ ΠΑΝΟΣ ΚΑΤΣΙΜΙΧΑΣ – ΦΑΝΗΣ
Παραδέχομαι ότι από την αρχή, κτίζοντας το θέμα, αυτό το τραγούδι είχα στο μυαλό μου ως οδηγό.
Εδώ μιλάμε για μια ιστορία, που ως διήγημα θα είχε την παραδοξότητα να ξεκινάει απ' το τέλος, απ' την (άσχημη) κατάληξη του ήρωα.
Ο Φάνης μπαίνει φυλακή, εκεί μαθαίνει την ηρωίνη, εκεί τον βιάζουν, βγαίνει, δουλειά δεν βρίσκει, ξαναμπαίνει φυλακή, αφού έχει ξανακυλήσει στις 'νύχτες τις λευκές' και κάπου εκεί τον βρίσκουν νεκρό.
Και την πρώτη φορά που καταλαβαίνεις ότι (αν κάνω σπόιλερ, συγχώρεσέ με) ο στίχος "και τα καλά σου φόραγες σαν να ήτανε γιορτή" αναφέρεται στην κηδεία του, ανατριχιάζεις. Ένα αληθινό μικρό αριστούργημα.
2. ΚΩΣΤΑΣ ΤΟΥΡΝΑΣ – Ο ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΑΠ' ΤΟ ΚΑΪΡΟ
Ο Τουρνάς το 1980 κυκλοφόρησε την παραπάνω ιστορία, θίγοντας ένα θέμα ταμπού, ειδικά για τότε, την 'υπόγεια ζωή' που κάνει ένα ζευγάρι ομοφυλόφυλων στο κέντρο της Αθήνας.
Την ιστορία τη διηγείται μέσα απ' τα μάτια των κουτσομπόληδων γειτόνων, των αθώων παιδιών, αλλά και της μάνας του Αχιλλέα, που "ποτέ δεν τον ξεχνάει". Πανέμορφο.
3. ΑΛΚΙΝΟΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ - ΠΕΡΑΣΑ
ΧΤΕΣ
Χρειαζόταν και ένα ερωτικό διήγημα, με το απλό love story αγόρι χωρίζει με κορίτσι, κορίτσι παντρεύεται άλλον και το αγόρι τα ψιλοχάνει.
Το συγκεκριμένο, μάλιστα, πάει τη μέρα του γάμου της από τη γειτονιά, χωρίς να έχει ιδέα τι θέλει να κάνει. Να τον σταματήσει; Να της ευχηθεί; Να σκοτωθεί με τον γαμπρό;
Ιδέα δεν έχει, στέκεται ως παρατηρητής στις ετοιμασίες και εσύ με τη σειρά σου ως δεύτερος εξωτερικός παρατηρητής βιώνεις όλο το σκοτάδι μέσα του. Μία απλή και λιτή ιστορία του Νίκου Ζούδιαρη, από τις κορυφαίες του κατά τη γνώμη μου.
4. ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ - ΕΔΩ ΜΩΡΗ ΘΑ ΛΕΓΕΣΑΙ
ΜΑΡΙΑ
Ένας νταβατζής, κάτι κεφαλοχώρια που ψοφάνε για πληρωμένο έρωτα και μια πόρνη που με το ζόρι τη φωνάζουν 'Μαρία' στήνουν την ιστορία που έγραψε ο Δημήτρης Μητσοτάκης.
Λίγο πιο σκοτεινό 'διήγημα' για μια γυναίκα από την Ανατολική Ευρώπη που πέρασε περίεργα τα σύνορα για να συναντήσει εδώ τον εφιάλτη της. Δυνατό.
5. ΠΑΥΛΟΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ – ΑΝΤΕ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ ΜΑΓΚΕΣ
Εδώ έχουμε μια ρεπορταζιακή καταγραφή ενός γεγονότος θα λέγαμε, κάτι σαν αυτό που έκανε ο Καπότε, αν χρειαστεί να παρατραβήξω το σκοινί και να υπερβάλλω λίγο.
Στο 'διήγημά' του ο Σιδηρόπουλος περιγράφει τη σκηνή μίας ληστείας, που όπως είπε κάπου υπήρξε ο ίδιος μάρτυρας.
Δεν λέει ούτε πολλά, ούτε λίγα, μόνο όσα χρειάζονται για να σε κάνει να νιώσεις σαν να είσαι παρών. Κάνει μόνο έναν μικρό αναχρονισμό, ένα άλμα στο μέλλον για να δεις τι σκέφτεται η χήρα του αστυνομικού "που πίστεψε ότι είχε εξουσία".
6. ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΙ ΚΟΛΥΜΒΗΤΕΣ – Ο ΞΕΝΟΣ
Μία κόρη κινδυνεύει να μείνει ανύπαντρη γιατί σε όλη την Ξάνθη έχει μαθευτεί πώς η μάνα της παράτησε τον άντρα της και πήγε στη Θεσσαλονίκη για να γίνει πόρνη.
Ο άντρας της πάει να τη βρει και εκεί βλέπει από μακριά τον νταβατζή-εραστή της, ταράζεται και κάνει πίσω μπροστά στην ξεκάθαρη 'υπεροχή' του.
Η ιδιαίτερη φωνή του Αργύρη Μπακιρτζή σε βάζει σε έναν νεορομαντικό κόσμο, που χτίζει έτσι κι αλλιώς με απροσδόκητες εικόνες από πολύ προσεγμένα διαλεγμένες λέξεις και σου αφηγείται μία ιστορία χωρίς ευτυχισμένο τέλος.
7. ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ – ΠΟΡΤΟ ΡΙΚΟ
"Μια νύχτα μεθυσμένη παίρνει ανάποδες, ημερολόγια καίει και πτυχία.
Το χάραμα μπαρκάρει σε πειρατικό, για της ζωής του την σκηνοθεσία"
Αυτός είναι ο στίχος που φέρνει τη 'στροφή' στην ιστορία, εκεί που παίρνει ανάποδες ο ήρωας του Άλκη Αλκαίου, τα παρατάει όλα και φεύγει για ταξίδια και εμπειρίες σε ξένα μέρη.
Τα σκόρπια επεισόδια που αναφέρονται σε κάθε στροφή, το κάνουν πιο πολύ να μοιάζει με ένα εν δυνάμει μυθιστόρημα και όχι με διήγημα, καθώς στο δεύτερο περιγράφεται συνήθως μόνο ένα επεισόδιο, τέτοια είναι η 'λογοτεχνική φύση' του παραδοσιακά.
Ο έρωτας της Σίλβια, τα στίγματα στο κορμί του, ο άδοξος θάνατός του, όλα αυτά τα επεισόδια μάλλον αξίζουν περισσότερες σελίδες για να περιγραφούν ικανοποιητικά.
8. ΑΛΚΗΣΤΙΣ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗ – Ο ΓΙΩΡΓΟΣ
Ο 'Γιώργος η κορμάρα', με τη μάνα τη 'Φροσάρα' είναι άλλος ένας μπερμπάντης τύπος, που γουστάρει την παρανομία, τις γυναίκες και καταλήγει χτυπημένος σε νοσοκομείο, ως μετανιωμένος νταβατζής .
Ωραία ιστορία από τον Κραουνάκη, που ούτως ή άλλως, στα περισσότερα τραγούδια του νιώθεις ότι χρησιμοποιεί τον τραγουδιστή περισσότερο για να αφηγηθεί, παρά για να ερμηνεύσει.
9. ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΗΣ - ΚΕΜΑΛ
Ίσως το πιο γνωστό απ' τα 9 τραγούδια, ένα ανατολίτικο παραμύθι για μεγάλα παιδιά με απαισιόδοξο τέλος, αλλά και μια οικουμενική αλήθεια για το πως προχωράει ο κόσμος και ειδικότερα η ιστορία. Ένα αληθινό αριστούργημα και μια ιστορία που έχει εμπνεύσει δεκάδες ακόμη ιστορίες από μεταγενέστερους 'παραμυθάδες'.
ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ
Παραδέχομαι ότι από την αρχή, κτίζοντας το θέμα, αυτό το τραγούδι είχα στο μυαλό μου ως οδηγό.
Εδώ μιλάμε για μια ιστορία, που ως διήγημα θα είχε την παραδοξότητα να ξεκινάει απ' το τέλος, απ' την (άσχημη) κατάληξη του ήρωα.
Ο Φάνης μπαίνει φυλακή, εκεί μαθαίνει την ηρωίνη, εκεί τον βιάζουν, βγαίνει, δουλειά δεν βρίσκει, ξαναμπαίνει φυλακή, αφού έχει ξανακυλήσει στις 'νύχτες τις λευκές' και κάπου εκεί τον βρίσκουν νεκρό.
Και την πρώτη φορά που καταλαβαίνεις ότι (αν κάνω σπόιλερ, συγχώρεσέ με) ο στίχος "και τα καλά σου φόραγες σαν να ήτανε γιορτή" αναφέρεται στην κηδεία του, ανατριχιάζεις. Ένα αληθινό μικρό αριστούργημα.
2. ΚΩΣΤΑΣ ΤΟΥΡΝΑΣ – Ο ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΑΠ' ΤΟ ΚΑΪΡΟ
Ο Τουρνάς το 1980 κυκλοφόρησε την παραπάνω ιστορία, θίγοντας ένα θέμα ταμπού, ειδικά για τότε, την 'υπόγεια ζωή' που κάνει ένα ζευγάρι ομοφυλόφυλων στο κέντρο της Αθήνας.
Την ιστορία τη διηγείται μέσα απ' τα μάτια των κουτσομπόληδων γειτόνων, των αθώων παιδιών, αλλά και της μάνας του Αχιλλέα, που "ποτέ δεν τον ξεχνάει". Πανέμορφο.
3. ΑΛΚΙΝΟΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ - ΠΕΡΑΣΑ
ΧΤΕΣ
Χρειαζόταν και ένα ερωτικό διήγημα, με το απλό love story αγόρι χωρίζει με κορίτσι, κορίτσι παντρεύεται άλλον και το αγόρι τα ψιλοχάνει.
Το συγκεκριμένο, μάλιστα, πάει τη μέρα του γάμου της από τη γειτονιά, χωρίς να έχει ιδέα τι θέλει να κάνει. Να τον σταματήσει; Να της ευχηθεί; Να σκοτωθεί με τον γαμπρό;
Ιδέα δεν έχει, στέκεται ως παρατηρητής στις ετοιμασίες και εσύ με τη σειρά σου ως δεύτερος εξωτερικός παρατηρητής βιώνεις όλο το σκοτάδι μέσα του. Μία απλή και λιτή ιστορία του Νίκου Ζούδιαρη, από τις κορυφαίες του κατά τη γνώμη μου.
4. ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ - ΕΔΩ ΜΩΡΗ ΘΑ ΛΕΓΕΣΑΙ
ΜΑΡΙΑ
Ένας νταβατζής, κάτι κεφαλοχώρια που ψοφάνε για πληρωμένο έρωτα και μια πόρνη που με το ζόρι τη φωνάζουν 'Μαρία' στήνουν την ιστορία που έγραψε ο Δημήτρης Μητσοτάκης.
Λίγο πιο σκοτεινό 'διήγημα' για μια γυναίκα από την Ανατολική Ευρώπη που πέρασε περίεργα τα σύνορα για να συναντήσει εδώ τον εφιάλτη της. Δυνατό.
5. ΠΑΥΛΟΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ – ΑΝΤΕ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ ΜΑΓΚΕΣ
Εδώ έχουμε μια ρεπορταζιακή καταγραφή ενός γεγονότος θα λέγαμε, κάτι σαν αυτό που έκανε ο Καπότε, αν χρειαστεί να παρατραβήξω το σκοινί και να υπερβάλλω λίγο.
Στο 'διήγημά' του ο Σιδηρόπουλος περιγράφει τη σκηνή μίας ληστείας, που όπως είπε κάπου υπήρξε ο ίδιος μάρτυρας.
Δεν λέει ούτε πολλά, ούτε λίγα, μόνο όσα χρειάζονται για να σε κάνει να νιώσεις σαν να είσαι παρών. Κάνει μόνο έναν μικρό αναχρονισμό, ένα άλμα στο μέλλον για να δεις τι σκέφτεται η χήρα του αστυνομικού "που πίστεψε ότι είχε εξουσία".
6. ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΙ ΚΟΛΥΜΒΗΤΕΣ – Ο ΞΕΝΟΣ
Μία κόρη κινδυνεύει να μείνει ανύπαντρη γιατί σε όλη την Ξάνθη έχει μαθευτεί πώς η μάνα της παράτησε τον άντρα της και πήγε στη Θεσσαλονίκη για να γίνει πόρνη.
Ο άντρας της πάει να τη βρει και εκεί βλέπει από μακριά τον νταβατζή-εραστή της, ταράζεται και κάνει πίσω μπροστά στην ξεκάθαρη 'υπεροχή' του.
Η ιδιαίτερη φωνή του Αργύρη Μπακιρτζή σε βάζει σε έναν νεορομαντικό κόσμο, που χτίζει έτσι κι αλλιώς με απροσδόκητες εικόνες από πολύ προσεγμένα διαλεγμένες λέξεις και σου αφηγείται μία ιστορία χωρίς ευτυχισμένο τέλος.
7. ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ – ΠΟΡΤΟ ΡΙΚΟ
"Μια νύχτα μεθυσμένη παίρνει ανάποδες, ημερολόγια καίει και πτυχία.
Το χάραμα μπαρκάρει σε πειρατικό, για της ζωής του την σκηνοθεσία"
Αυτός είναι ο στίχος που φέρνει τη 'στροφή' στην ιστορία, εκεί που παίρνει ανάποδες ο ήρωας του Άλκη Αλκαίου, τα παρατάει όλα και φεύγει για ταξίδια και εμπειρίες σε ξένα μέρη.
Τα σκόρπια επεισόδια που αναφέρονται σε κάθε στροφή, το κάνουν πιο πολύ να μοιάζει με ένα εν δυνάμει μυθιστόρημα και όχι με διήγημα, καθώς στο δεύτερο περιγράφεται συνήθως μόνο ένα επεισόδιο, τέτοια είναι η 'λογοτεχνική φύση' του παραδοσιακά.
Ο έρωτας της Σίλβια, τα στίγματα στο κορμί του, ο άδοξος θάνατός του, όλα αυτά τα επεισόδια μάλλον αξίζουν περισσότερες σελίδες για να περιγραφούν ικανοποιητικά.
8. ΑΛΚΗΣΤΙΣ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗ – Ο ΓΙΩΡΓΟΣ
Ο 'Γιώργος η κορμάρα', με τη μάνα τη 'Φροσάρα' είναι άλλος ένας μπερμπάντης τύπος, που γουστάρει την παρανομία, τις γυναίκες και καταλήγει χτυπημένος σε νοσοκομείο, ως μετανιωμένος νταβατζής .
Ωραία ιστορία από τον Κραουνάκη, που ούτως ή άλλως, στα περισσότερα τραγούδια του νιώθεις ότι χρησιμοποιεί τον τραγουδιστή περισσότερο για να αφηγηθεί, παρά για να ερμηνεύσει.
9. ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΗΣ - ΚΕΜΑΛ
Ίσως το πιο γνωστό απ' τα 9 τραγούδια, ένα ανατολίτικο παραμύθι για μεγάλα παιδιά με απαισιόδοξο τέλος, αλλά και μια οικουμενική αλήθεια για το πως προχωράει ο κόσμος και ειδικότερα η ιστορία. Ένα αληθινό αριστούργημα και μια ιστορία που έχει εμπνεύσει δεκάδες ακόμη ιστορίες από μεταγενέστερους 'παραμυθάδες'.
ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου